De afgelopen maanden is de invoering van een kilometerheffing voor
personenwagens veel in de aandacht geweest. Voor sommigen is het een heilzaam
middel in de strijd tegen de groeiende files, voor anderen is het een
mogelijkheid om het gedrag van mensen te sturen en hen aan te zetten om minder
gebruik te maken van een (vervuilende) auto. Voor Open Vld staat één ding als
een paal boven water, een kilometerheffingen heeft voordelen, maar dan dient
wel voldaan te worden aan een heel aantal randvoorwaarden. Marino Keulen,
Vlaams volksvertegenwoordiger en lid van de commissie Mobiliteit, geeft in dit
opiniestuk weer binnen welk kader er ruimte is voor dergelijke heffing.
Allereerst dient de
kilometerheffing voor personenwagens budgetneutraal te zijn voor de
binnenlandse gebruiker. Vandaag de dag betaalt de Vlaming al heel wat
verschillende taksen en accijnzen op het bezit en het gebruik van een voertuig
en de kilometerheffing mag geen verhaal worden van een eenvoudige bijkomende
heffing. Hiervoor zijn heel wat mogelijkheden en deze dienen dan ook maximaal
bekeken te worden.
Daarnaast is het van cruciaal
belang dat er voldoende alternatieven geboden worden voor het gebruik van een
wagen. Om een modal shift te realiseren en mensen te overtuigen om hun wagen
thuis te laten, is er nood aan een performant openbaar vervoer, veilige
fietssnelwegen en – paden, mogelijkheden rond telewerken optimaliseren en
ingezet worden op autodelen en carpoolen. In landelijke gebieden is een auto
bijna een voorwaarde geworden om de sociale mobiliteit niet te verliezen en is
er een gebrek aan voldoende openbaar vervoer om comfortabel naar school of naar
het werk te gaan. Ik neem mijn eigen provincie, Limburg, als voorbeeld. Velen
verdienen hun brood buiten de provinciegrenzen; in Brussel, Antwerpen of
Leuven, maar via het spoor zijn er amper voldoende vlotte verbindingen om als
volwaardig alternatief voor de wagen te dienen. Dat maakt dat bijkomende
verbindingen naar deze steden van primair belang zijn.
Een derde belangrijk element is
de opzet van de kilometerheffing. Het dient een slimme heffing te zijn die
inzet op differentiatie naar tijd en locatie om de hoogte van de heffing te
bepalen. Om vergroening te stimuleren kan dit ook als element opgenomen worden
in de prijsberekening.
De precieze modaliteiten voor de
invoering van een kilometerheffing voor personenwagens zullen door een volgende
regering bepaald moeten worden. Hiervoor is het belangrijk dat men niet
overhaast te werk gaat en zorgt voor een onmiddellijke uitrol van de
flankerende maatregelen zodat de burger niet gedwongen wordt om zich met de
auto te verplaatsen. Het moet een en-en-verhaal worden. Zonder fiscale
compensaties en extra openbaar vervoer wordt de geplande kilometerheffing een
platte belastingverhoging. In dat geval zegt Open Vld neen!