De voorbije jaren heeft minister Keulen de klemtoon gelegd op het nieuwe inburgeringsbeleid, dat vandaag helemaal op kruissnelheid zit. Zo volgden in 2008 15.000 mensen een inburgeringstraject. Het nieuwe ontwerp van integratiedecreet sluit hierbij aan maar gaat al verder dan in het regeerakkoord was overeengekomen. "We hebben eerst de focus gelegd op een beleid dat de individuele bagage geeft aan een nieuwkomer om aan te sluiten bij onze samenleving. Het integratiebeleid moet nu het samenleven in diversiteit in wijken en dorpen, in verenigingen en op werkvloeren, zo harmonieus mogelijk laten verlopen", zegt Marino Keulen.
In het nieuwe voorontwerp werd het woord ‘allochtoon' geschrapt. Het integratiebeleid richt zich tot alle Vlamingen, van welke origine ook. Het beleid vertrekt van de zienswijze dat iedereen inspanningen moet leveren voor het welslagen van een samenleving in diversiteit.
De reikwijdte van het decreet wordt dus verbreed naar de gehele samenleving maar besteedt wel nog bijzondere aandacht aan Vlamingen die bij de geboorte geen Belg waren of van wie minstens één van de ouders bij de geboorte geen Belg was. Uit statistische vaststellingen blijkt dat er nog bijzondere doelgroepen zijn van Vlamingen met minder (start-)kansen op terreinen als werk of onderwijs. Het integratiebeleid neemt deze Vlamingen met vaak wortels in andere culturen als doelgroep, zonder deze mensen een etiket op te kleven zoals het minderhedendecreet dat wel deed met de definitie van een ‘allochtoon'.
Het nieuwe ontwerp van integratiedecreet maakt van de integratiesector een scharnier voor de "secundaire inburgering". Na het behalen van een inburgeringsattest zorgt de integratiesector voor de doorstroming van de nieuwe Vlaming naar voorzieningen die zijn verdere integratie, emancipatie en opleiding kunnen verbeteren.
De regie voor het lokale integratiebeleid komt bij de gemeentebesturen te liggen. Het ligt immers voor de hand dat een integratiebeleid voor een kosmopolitische stad als Antwerpen geheel anders moet zijn dan dit voor een plattelandsgemeente. Dit gaat gepaard met een sterke planlastvermindering (een afschaffing van boekwerken als de omgevingsanalyse, meerjarenplan, jaarverslag, ...) en de invoering van concreet meetbare doelen (bijvoorbeeld: meer diversiteit in het verenigingsleven), waarvan de realisatie mee bepalend is voor de verdere financiering van de dienst.
De integratiesector telt overkoepelende Vlaamse diensten, acht (hoofdzakelijk provinciale) integratiecentra en 34 lokale integratiediensten. Hij stelt zo'n 225 voltijdse medewerkers tewerk en draait op een jaarbudget van circa 20 miljoen euro.
